Bp Bryl: jak św. Mikołaj pomagajmy drugiemu człowiekowi

- Niech ten dzisiejszy dzień i wszystkie następne dni Adwentu będą oczekiwaniem na Pana, ale będą też czasem, w którym będziemy jak św. Mikołaj otwarci, wrażliwi i pomocni dla innych, bo więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu – mówił biskup kaliski Damian Bryl, który przewodniczył sumie odpustowej w katedrze kaliskiej mającej za patrona św. Mikołaja.

Witając wiernych proboszcz kaliskiej katedry wskazał na postać patrona. – Tu w tym miejscu św. Mikołaj już ponad 750 lat odbiera cześć. Tutaj nasi praojcowie przez jego przyczynę wypraszali potrzebne łaski u Boga dla siebie, dla swoich rodzin, dla naszego miasta. Patrzymy na naszego wielkiego patrona i pragniemy uczyć się od niego wrażliwości na potrzeby duchowe i materialne drugiego człowieka – powiedział ks. prał. Adam Modliński.

W homilii bp Damian Bryl wskazywał, że katedra jest najważniejszym kościołem w diecezji. – Katedra jest miejscem przepowiadania słowa Bożego, ale też wspólnego słuchania tego słowa przez wszystkich – powiedział kaznodzieja. Odwołując się do dzisiejszego słowa Bożego podkreślał, że Jezus przychodzi w konkretnym czasie. - Pan Bóg przychodzi do konkretnej rzeczywistości, przychodzi w konkretnym czasie do konkretnych ludzi. Bóg przychodzi tutaj teraz, w tych naszych realiach. Pan teraz przychodzi, także na tej Eucharystii – zaznaczył celebrans. Zachęcał wiernych, aby dobrze przygotowali się na przyjście Pana Jezusa. – Św. Paweł mówi dzisiaj o tym, żebyśmy zatroszczyli się o rozwój duchowy, o to, żeby się doskonalić, żeby żyć piękniej, mocniej, bardziej godniej, by przyjąć Jezusa, który do nas przychodzi, na którego czekamy. Trzeba zatroszczyć się o swoje życie duchowe – mówił hierarcha. Wskazywał, że św. Mikołaj jest taką postacią, którą warto w swoim życiu naśladować. – Św. Mikołaj zasłynął z tego, że był człowiekiem głębokiej wiary, ale jednocześnie był człowiekiem bardzo wrażliwym na ludzką biedę, nie myślał o sobie, tylko czynił dobro dla innych – akcentował bp Bryl.

Przed zakończeniem Mszy św. biskup odmówił litanię do św. Mikołaja i udzielił błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem. Modlitwie towarzyszyły relikwie św. Mikołaja. Uroczystość uświetnił Chór Kameralny Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego Uniwersytetu Adama Mickiewicza z siedzibą w Kaliszu. Po Mszy św. do katedry przybył św. Mikołaj, który obdarował wszystkie dzieci paczkami ze słodyczami. Kościół św. Mikołaja w stylu gotyckim został ufundowany w latach 1253-1257 przez księcia Bolesława Pobożnego i jego małżonkę – bł. Jolantę. Początkowo zarządzany przez księży diecezjalnych, w 1358 r. na mocy przywileju wydanego przez Kazimierza Wielkiego trafił pod opiekę kanoników laterańskich. W 1441 r. arcybiskup gnieźnieński Wincenty Kot wyniósł kościół św. Mikołaja do godności kolegiaty zakonnej. Kościół wielokrotnie nękały pożary: w 1560 r. spalił się kościół i klasztor (wielką stratą było zniszczenie bogatej biblioteki). Kolejny pożar nawiedził świątynię w 1609 r. W trzy lata później do odbudowy zniszczonej świątyni przystąpił włoski architekt Albin Fontana - przyozdabiając ją modnymi wtedy elementami barokowymi.  W 1706 r. po bitwie między Szwedami a wojskami elektorskimi, która rozegrała się na podkaliskich polach, zniszczeniu uległo miasto i kościół. Ocalały jednak jego mury. Kolejny pożar wybuchł w 1792 r. W 1806 r. Prusacy, na których terenie wskutek zaborów znalazł się Kalisz, pragnęli rozebrać kościół św. Mikołaja. Wkrótce jednak, wskutek klęski w wojnie z Francją, odstąpili od tego pomysłu. W 1810 r. arcybiskup gnieźnieński Ignacy Raczyński zniósł w Kaliszu Zgromadzenie Kanoników Laterańskich, obecnych tu przez ponad 450 lat i oddał kościół św. Mikołaja pod opiekę księży diecezjalnych. Po zakonie pozostała do dziś nazwa ulicy, przy której mieści się katedra – Kanonicka. W 1869 r. rozpoczęto gruntowny remont zniszczonej świątyni. 

Wchodząc do kaliskiej katedry każdy kieruje najpierw wzrok na główny ołtarz, który wzniesiono w 1662 r. Do 1973 r. dodawał mu splendoru, umieszczony w jego centralnym punkcie obraz Rubensa „Zdjęcie z Krzyża”. W nocy z 13/14 grudnia tegoż roku obraz najprawdopodobniej został skradziony a dla zatarcia śladów ołtarz podpalono. Obecny obraz z 1977 r. przedstawiający „Zdjęcie z Krzyża” jest wierną kopią oryginału wykonaną przez kaliskiego artystę malarza Bronisława Owczarka. 

Druga kondygnacja ołtarza jest poświęcona św. Mikołajowi - patronowi katedry, a trzecia Bogu Ojcu i Duchowi Świętemu. Na bokach widnieją postacie świętych i narzędzia Męki Pańskiej, a nad mensą w punkcie centralnym usytuowano tabernakulum z figurą Matki Bożej Wniebowziętej. 25 marca 1992 r. Jan Paweł IIbullą „Totus Tuus Poloniae Populus” powołał do istnienia diecezję kaliską podnosząc do rangi katedry kościół św. Mikołaja w Kaliszu. 

Najważniejszym wydarzeniem w historii katedry była wizyta Jana Pawła II, który 4 czerwca 1997 r., po celebracji Mszy św. na Placu Świętego Józefa w Kaliszu, przyjechał na prywatną modlitwę dziękczynienia. Proboszczem katedry od lipca 2013 r. jest ks. prał. Adam Modliński.

Ewa Kotowska-Rasiak/KAI