28 kwietnia 2024 r. – Narodowe Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu

Godz. 19.00 – Eucharystia koncelebrowana w wigilię cudownego ocalenia księży-więźniów KL Dachau. (Kaplica Męczeństwa i Wdzięczności w podziemiach Bazyliki). 

29 kwietnia – Narodowe Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu. 

Godz. 10.00 – Wystawa poświęcona Męczeństwu Duchowieństwa Polskiego w latach II wojny światowej. 

Godz. 11.15 – Konferencja tematyczna z prezentacją materiałów i zdjęć 

Godz. 12.00 - Eucharystia koncelebrowana pod przewodnictwem ks. bpa Wiesława Śmigla, Biskupa Diecezjalnego Diecezji Toruńskiej – uroczysta Eucharystia. 

W latach II wojny światowej obóz koncentracyjny w Dachau był miejscem, do którego od końca 1940 roku kierowano duchownych aresztowanych przez władze hitlerowskie w różnych krajach podbitych przez III Rzeszę. Z Polski przebywało w nim łącznie 1.773 księży, zakonników i kleryków, spośród których tylko 818 doczekało chwili oswobodzenia obozu w kwietniu 1945 roku.

W dniu 22 kwietnia 1945 roku uroczystym ślubowaniem oddali oni siebie i pozostałych współwięźniów w opiekę Świętemu Józefowi Kaliskiemu i tydzień później – 29 kwietnia – zostali ocaleni z obozowej niewoli przez niewielki oddział patrolowy armii amerykańskiej.

Stało się to niespodziewanie, na dwie godziny przed likwidacją obozu i na kilkanaście godzin przed atakiem na KL Dachau planowanym przez dowództwo amerykańskie. Fakt wcześniejszego wyzwolenia obozu uznany został przez więźniów za szczególną łaskę otrzymaną od Boga za przyczyną Świętego Józefa Kaliskiego.

Po zakończeniu wojny i powrocie do kraju polscy księża i zakonnicy wypełniali swoje obozowe ślubowanie i corocznie pielgrzymowali w dniu 29 kwietnia do Kalisza z dziękczynieniem. W 1970 roku, w 25. rocznicę wyzwolenia obozu, ufundowali w podziemiach kaliskiego Sanktuarium Patrona Kościoła Powszechnego, Kaplicę Wdzięczności i Męczeństwa oraz utworzyli Muzeum i Archiwum, w których zgromadzone zostały dokumenty i przedmioty z lat ich obozowej gehenny.

Od 2005 roku – na mocy decyzji Konferencji Episkopatu Polski – wmiejsce pielgrzymek byłych więźniów KL Dachau w Kaliszu odbywają się ogólnopolskie obchody Dnia Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego.

Tegoroczne uroczystości, przypadające w 83. rocznicę pozbawienia polskich duchownych prawa wstępu do Kaplicy obozowej i 79. rocznicę cudownego wyzwolenia obozu za przyczyną Świętego Józefa, odbędą się w dniach 17-28-29 kwietnia 2024 roku. Będą one miały miejsce w kościele parafialnym pw. Krzyża Świętego (parafii pochodzenia ks. Józefa Kałuży, jednego z więźniów KL Dachau) oraz w Narodowym Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu, gdzie w dniu 29 kwietnia o godzinie 12.00 koncelebrowana będzie – pod przewodnictwem ks. bpa Wiesława Śmigla, Biskupa Diecezjalnego Diecezji Toruńskiej – uroczysta Eucharystia.